Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:Eίδαν και έπαθαν τα παιδιά του να πείσουν τον Κώτσιο Τζαννέτο (1841-1922)δίπλα στην φωτογραφία πού πρωταγωνιστεί στην παρακάτω ιστορία πως μια φωτογραφία του θα ήταν απαραίτητη για να αποτελέσει το μοναδικό πατρικό ενθύμιο και όταν επιτέλους τα κατάφεραν να ..πεί το ναι και να δεχθεί να ατενίσει για πρώτη φορά το φωτογραφικό φακό ,έκανε και συμφωνία .Νά φωτογραφιστεί όπως αυτός νόμιζε ,δηλαδή με σηκωμένο ψηλά το μπαστούνι ,όπως φαίνεται στην φωτογραφία .

OI BOYTIANOI THN ΠΕΡΙΟΔΟ 1835-1900
Δύο κείμενα διαλέξαμε να μεταφέρουμε εδώ του Παπαγιάννη Τζαννέτου(1891-1997) του παπά και δάσκαλου του χωριού μας για μισό αιώνα περίπου γιατί μας εισάγουν με αρκετή γλαφυρότητα σαυτή την περίοδο (1835-1900)
Τά κείμενα αυτά έχουν δημοσιευθεί α) στο περιοδικό Λακωνικά(Tευχ.71/1975,74/1976,82/1977,83/1977) β)στην τοπική εφημερίδα :ΟΙ ΒΟΥΤΙΑΝΟΙ γ) στο εξαντλημένο βιβλίο του <<ΟΙ ΒΟΥΤΙΑΝΟΙ ΤΗΣ ΣΠΑΡΤΗΣ >> . Η μεταφορά τους αυτή δεν τους δίνει πρόσθετο βάρος ,φανερώνει όμως μια εσωτερική συνοχή πού διαθέτουν : την αγάπη του Παπαγιάννη για τον τόπο του .
Ετσι θα μεταφέρουμε τα εξής κείμενα:
1α) OI BOYTIANOI THN EΠΟΧΗ ΤΗΣ ΜΕΣΟΒΑΣΙΛΕΙΑΣ (1862-1863)
1β) ΒΟΥΤΙΑΝΙΤΕΣ -ΒΑΜΒΑΚΙΤΕΣ
Με αφορμή τα δυό παραπάνω κείμενα συμπληρώνεται το κείμενο:
ΟΙ ΕΡΙΔΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΒΑΜΒΑΚΙΤΩΝ ΚΑΙ ΒΟΥΤΙΑΝΙΤΩΝ.ΜΙΑ ΕΞΗΓΗΣΗ


ΟΙ ΒΟΥΤΙΑΝΟΙ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΜΕΣΟΒΑΣΙΛΕΙΑΣ (1862-1863) Μετά την έξωσι των πρώτων βασιλέων της Ελλάδας Όθωνα και Αμαλίας ,επακολούθησε για ένα χρονικό διάστημα η λεγόμενη << μεσοβασιλεία >> δηλαδή από την έξωση έως την άφιξη του Γεωργίου του Α. Γενική αναστάτωση επακολουθεί των πάντων εκείνη την περίοδο σε διάφορους τομείς ακόμη και στον στρατό .Πολλοί λιποτακτούν και πολλοί επιστρέφουν στα χωριά και στους δικούς τους. Έτσι μια μέρα χειμωνιάτικη μια μικρή ομάδα από τρείς φαντάρους ,τον Ηρακλή από τα Καλύβια και τον Κώτσιο και τον Αναστάση από τους Βουτιάνους φτάνει με το ηλιοβασίλεμα από του Κρεββατά το χάνι στα Καλύβια(1) με τις καραμπίνες στον ώμο .Εκεί το στρώνουν στο φαγοπότι .Μα οι δύο τελευταίοι βιάζονται να κατέβουν στο χωριό τους ,μα το αθάνατο Καλυβέικο γνήσιο κρασί ,τα μυρωδάτα λουκάνικα και τα ψαρονέφρια ,ο σχετικός μεζές που επακολουθεί με τις τετράπαχες τσίχλες και τα συκοκάρυδα για συμπλήρωμα ,δεν τους αφήνουν να φύγουν .Άρχισε το σουρούπωμα για καλά και το πιόσιμο δεν σταματά ,αλλά σαν γεροδεμένοι άνδρες αντέχουν .Κάποτε περασμένη η ώρα και όταν σχεδόν αποτραβιόντανε και οι τελευταίοι σ τα σπίτια τους οι φαντάροι μας ξαγνάντησαν ψηλά στις << Λίμνες >> γεμάτοι κέφι και χαρά άρχισαν τις τουφεκιές ,χωρίς να υπολογίσουν το τι θα επακολουθούσε. Όλοι στο χωριό ξαφνιάζονται ,ανησυχούν διερωτώνται τι να συμβαίνει .Ξεπετιώνται από τα στρωσίδια τους και ρωτιούνται οι γειτόνοι ποίοι πυροβολούν και γιατί .Σέ λίγο άγνωστο από ποιους ,διαδίδεται αστραπιαία ότι έρχεται μεγάλο ασκέρι από Βαμβακίτες (2) για να καταλάβουν το χωριό .Τό τί επακολούθησε δεν περιγράφεται .Φωνές ,κλάματα μικρών ,ανησυχίες .Μα και οι πιο ψύχραιμοι συνιστούν να κλειστούν μέσα στα σπίτια τα γυναικόπαιδα και μάλιστα να αμπαρωθούν καλά….
Όλο το χωριό μεταβάλλεται αμέσως σε εργαστήριο .Ακούγονται κρότοι χτυπήματα ,κλίνουν οι πόρτες και τις καρφώνουν από μέσα και οπλίζονται με ότι μέσα έχουν με στόχο να αμυνθούν μέχρις εσχάτων. Την πρώτη μπόρα θα την δεχόταν ο πάνω μαχαλάς .Γιαυτό ο γέρο Νικολής στέλνει τον γιό του οπλισμένο για να εξακριβώσει τον αριθμό των επιδρομέων .Όταν έφτασε στου Βερούφ τις Λάκκες κρυμμένος παράμερα σε κάτι μικροπούρναρα ,άκουσε κουβέντες και τεντώνει τα αυτιά του για να ακούσει καλύτερα .Αναγνωρίζει την φωνή του Αναστάση και πηδώντας σαν ζαρκάδι τα γατζοπούρναρα και σφαλάχτρια ειδοποιεί ότι δεν είναι Βαμβακίτες αλλά ο τάδε και ο τάδε . Το τι επακολούθησε δεν λέγεται .Υποδοχές ,τα σχετικά καλοσωρίσματα και συνέχεια το ξεκάρφωμα από τις πόρτες των σπιτιών και των κατωγιών.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:(1)  χωριό βόρεια των Βουτιάνων.(2) Kάτοικοι του χωριού Βαμβακού που βρίσκεται βόρεια των Βουτιάνων.



ΒΟΥΤΙΑΝΙΤΕΣ ΒΑΜΒΑΚΙΤΕΣ

Το γενέσιον της Θεοτόκου
 δια χειρός Ζαχαρία
Ε.Βαλέττα Κρητός 1863
(Από την έκθεση μεταβυζαντινών
εικόνων από την Βαμβακού
στην Κουμαντάρειο Πινακοθήκη)
Ανάμεσα στους Βουτιανίτες που είχαν κτήματα κάτω στον κάμπο προς του Κλαδά ήταν και ο Γρηγόρης ο λεγόμενος Φαλλαγίτης που πήρε αυτό τον βαθμό για τα πολλά ανδραγαθήματα του .Τα κτήματα αυτά τα είχε παραχωρήσει το κράτος για τις υπηρεσίες τους .Μα και πολλοί άλλοι Βουτιανίτες είχαν κτήματα από την Λητρίβα προς Παλιομύλι εως κάτω στο Καλαμάκι .Τό 1903 τα σάρωσε όλα η Κελεφίνα μαζί με τον συνοικισμό Παυλαίικα .Κάποιοι Βαμβακίτες κτηνοτρόφοι επήγαν και έφτιαξαν μαντριά στα Βουτιανίτικα ,λίγο κάτω από την πλαγιά της Λητρίβας .Έτσι άρχισαν διάφορες προστριβές μεταξύ των και το μίσος ξεφάντωσε .Οι Βουτιανίτες ένα βράδυ κατέβηκαν και έκαψαν τα μαντριά των Βαμβακιτών και μεγάλη αναταραχή δημιουργήθηκε στην περιοχή .Ο τότε δήμαρχος Οινούντος ευρισκόμενος στην Σπάρτη έμαθε για το επεισόδιο και θέλοντας να υποστηρίξει τους δημότες του καβάλα στην αλογίνα του και με συνοδούς τρείς έφιππους κλητήρες του καταφθάνει στου Κλαδά1 και σε λίγο βρίσκεται ανάμεσα στα αλληλούβριζόμενα και αλληλοφοβερίζοντα μπουλούκια . Μα όταν τον αντελήφθησαν οι βουτιανίτες του επιτέθηκαν με σκοπό να τον κακοποιήσουν και μόνο το άλογο του τον γλίτωσε πηδώντας αυλάκια και περνώντας τον Ευρώτα ενώ πίσω του έτρεχαν και τον πυροβολούσαν.
Ύστερα από αυτό το επεισόδιο ακολούθησαν και άλλα στο τέλος όμως γλίτωσαν τα χωράφια τους. Ιδίως πολύ συνετέλεσε σε αυτό ο Ηλίας ο Βραχνός2.Συγκεκριμένα σε μια συγκέντρωση των Βαμβακιτών που έγινε τους μίλησε πολύ ώρα και τους σύστησε να μείνουν στον τόπο τους λόγω του καλού κλίματος ενώ στους κάμπους <<φυσολογάει >> το κουνούπι .Ακόμη τους είπε και για τους κινδύνους που διατρέχουν και ίσως να χάσουν και την ζωή τους και να μην κερδίσουν τίποτα .
Έτσι οι Βαμβακίτες μετά κιόλας τον θάνατο ενός παλληκαριού τους του Μελέτη που σκοτώθηκε από την συμμορία του περιβόητου Λίγκου απέφευγαν να κάνουν επιδρομές προς τον κάμπο .

(1):Ο Κλαδάς εμφανίζεται ως οικιστική μονάδα γύρω στο 1850-1860 που προέρχεται κυρίως απο Βαμβακίτες.
(2) ο Ηλίας Βραχνός ειναι γιός του Αναγνώστη Βραχνού. Βλέπε Αρχείο Σαλβαρά στο ίδιο ιστολόγιο.

ΕΡΙΔΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΒΟΥΤΙΑΝΙΤΩΝ ΚΑΙ ΒΑΜΒΑΚΙΤΩΝ ΜΙΑ ΕΞΗΓΗΣΗ



H Ζωοδόχος Πηγή
 (Από την έκθεση
 μεταβυζαντινών εικόνων από την
 Βαμβακού
στην Κουμαντάρειο Πινακοθήκη
Σπάρτης)
<< …Eρχεται μεγάλο ασκέρι από Βαμβακίτες  για να καταλάβουν το χωριό..>> και  <<  Οι Βουτιανίτες ένα βράδυ κατέβηκαν και έκαψαν τα μαντριά των Βαμβακιτών…>>
Δυο χαρακτηριστικά αποσπάσματα (αν και το πρώτο όχι πραγματικό)  από δυο κείμενα του Παπαγιάννη Τζανέτου για την περίοδο 1835-1900  που δημοσιεύονται στα δυό προηγούμενα κείμενα  συγκεκριμένα στο << οι Βουτιάνοι την εποχή της μεσοβασιλείας >>  και το δεύτερο << Βουτιανίτες – Βαμβακίτες >> . Και από τα δυό κείμενα φαίνεται κάποια διαμάχη των δυό χωριών αλλά δεν μπορεί κάποιος να βγάλει κάποιο ουσιαστικό συμπέρασμα για την  αιτία αυτής της διαμάχης ; Σε αυτή την  απορία  έρχεται να ρίξει φώς  μια επιστολή  των Βαμβακιτών προς τον δήμο Σελλασίας το 1841 την    οποία  σας παρουσιάζουμε :   <<..Εν Βαμβακού την 18 Σεμπτεμβρίου 1841  Πρός τήν  β. διοίκησιν Λακεδαίμονος
Εξ ήδη έτη είναι ,Σ.διοίκησις ,άφ ού τό χωρίον Βουτιάνων ,όπου κείνται πολλά κτήματα τών υποφαινομένων κατοίκων Βαμβακούς ,ένωθέν αποτελεί μέρος του Δήμου Σελλασίας .Καθ όλον αυτό το διάστημα ή ιδιοκτησία μας αύτη πάσχει πολυειδώς ,διότι αί δημοτικαί αρχαί του δήμου τούτου ποτέ δεν εφρόντισαν ειλικρινώς περί της τοπικής καί αγρονομικής τού τόπου εκείνου αστυνομίας ,τής πρώτης των δήμων υποχρεώσεως ,εν ώ απ εναντίας εισπράτουσι προθύμως τους αμέσους δημοτικούς φόρους ,μεταχειριζόμενοι πάντοτε προς ημάς την μεγίστην ώς πρός τούτο αυστηρότητα .Πολλάκις απητήσαμεν παρ αυτών τήν εκπλήρωσιν της δημοτικής ταύτης υποχρεώσεως ,πολλάκις ταίς παρετηρήσαμεν. προσηκόντως ότι ο όλεθρος τής κατά μέρος ιδιοκτησίας των ιδιωτών συνεπιφέρει φυσικώ τώ λόγω και τήν εξαφάνισιν τών μέσων τής υπάρξεως του δήμου, αλλά ποτέ ,ώς ελέχθη ,δεν εφρόντισαν περί αυτής ,άν καί είς τούς δημοτικούς προυπολογισμούς αναφέρονται κεφάλαια δαπάνης διά μισθούς αγροφυλάκων. Όταν , Σ.Διοίκησις ,δέν δαπανά ο δήμος διά τήν φύλαξιν τών κτημάτων μας αυτών ,διά ποίαν αιτίαν υποχρεούμεθα ημείς διά ταύτα είς πληρωμήν αμέσων δημοτικών φόρων καί είς άλλα βάρη ,έν ώ δέν είμεθα δημόται τού δήμου εκείνου καί έν ώ αναγκαζόμεθα νά πληρώνωμεν έξ ιδίων μας πρός φύλαξιν αυτών ; Είναι τάχα νόμιμον νά συνεισφέρη τίς είς όλας τάς υποχρεώσεις καί νά στερήται τών δικαιωμάτων ,διά τά οποία υποβάλλεται είς αυτάς ; Θέλει ό νόμος ,άπαγε! τήν φθοράν τής ιδιοκτησίας ,καί συγχωρεί τήν κατά τούτο αμέλειαν των δημοτικών αρχών ; Γνωρίζομεν Σ.Διοίκησις ότι ή ασφάλεια τής ιδιοκτησίας είναι είς τών κυρίων σκοπών τής συστάσεως τών δήμων ,δια τούτο παρακαλούμεν ευσεβάστως νά διαταχθώσι τα δέοντα περί τής προκειμένης αμελείας τών δημοτικών αρχών Σελλασίας ,επειδή άλλως δέν θεωρούμεν ημάς αυτούς υποκειμένους είς τήν απόδοσιν τών αμέσων δημοτικών φόρων αφ ού πληρώνομεν ‘εξ ιδίων μας, ‘ως είρηται ,πρός φύλαξιν τών έν τή περιοχή τού χωρίου Βουτιάνων κτήματων μας .Η Β. Διοίκησις γνωρίζουσα ότι οί είς άλλον δήμον ανήκοντες δημόται υπεχρεώθησαν να δίδουν ,τούς αμέσους δημοτικούς των φόρους είς εκείνον τόν δήμον, είς όν κείνται τά κτήματα των ,μόνον καί μόνον διότι αυτός φροντίζει περί τής ασφαλείας αυτών ,ελπίζομεν ότι θέλει δικαιώσει τους υποφαινομένους ,άλλως παρακαλείται νά μάς δείξη τόν τρόπον καί τά μέσα ,δί ών δυνάμεθα να ενεργήσωμεν τά περί τής ασφαλείας της ιδιοκτησίας μας ,επειδή όντες δημόται Οινούντος εμποδιζόμεθα νά εκλέξωμεν καί διορίσωμεν ημείς φύλακα είς τά έν τώ δήμω Σελλασίας κτήματα μας .>>
Α.Κουμάνταρος
Γ.Βραχνός
Α.Σακελλαράκης
Δ.Μαυρογένης
Γ.Σακελλαράκης
Π.Νικολετόπουλος
Γ.Νικολετόπουλος
Δ.Κουμάνταρος
Α.Κουμανταράκης
Θ.Κουμανταράκης
Θ.Κουμάνταρος
Α.Γρηγορόπουλος
Π.Λαλούσης
Εμμ.Κακοκέφαλος
Ι.Κεχαγιάς
Ι.Γαλάτας
Σ.Βαλάσης
Γ.Βαλάσης
Α.Χούπης
Ι.Χούπης
Ι.Κορομπόκης
Δ.Παππάς
Κ.Γιαννούλης
Εμ.Τσιαπάρας
Γ,Μπάχλης
Γ.Παπαδημήτρης



Από την παραπάνω επιστολή βγάζουμε το συμπέρασμα ότι οι Βαμβακίτες στέλνουν την παραπάνω επιστολή στην διοίκηση Λακεδαίμονος για να πάρει κάποια μέτρα προστασίας των κτημάτων τους στη περιοχή των Βουτιάνων.Ετσι μπορεί να  εξηγηθούν οι έριδες μεταξύ Βουτιανιτών οι οποίοι είχαν αναπτυγμένη κτηνοτροφία  και των Βαμβακιτών στα κείμενα του Παπαγιάννη Τζαννέτου. .Αργότερα προς το τέλος του αιώνα θα τεθεί το θέμα γεωργία ή κτηνοτροφία και από τους ίδιους του Βουτιανίτες.